Από πολλούς θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα ιατρικά επιτεύγματα του 20^ου αιώνα. Ο λόγος για την Τεχνητή Διατροφή, Εντερική και Παρεντερική, δηλαδή τη χορήγηση φαρμακευτικά επεξεργασμένων θρεπτικών συστατικών είτε απευθείας στον γαστρεντερικό σωλήνα (Εντερική Διατροφή), είτε ενδοφλεβίως αν η στομαχο- εντερική χορήγηση είναι αδύνατη ή αντενδείκνυται λόγω της πάθησης του ασθενούς (Παρεντερική Διατροφή). Όντας σημαντικό ιατρικό επίτευγμα, η Τεχνητή Διατροφή, που μπήκε διεθνώς στη θεραπευτική φαρέτρα από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 και στη χώρα μας από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, άλλαξε την πρόγνωση πολλών παθήσεων που, λόγω της αδυναμίας λήψης τροφής που προκαλούν, οδηγούν πολύ γρήγορα τον ασθενή σε σοβαρή απίσχναση και τελικά σε θάνατο από ασιτία.

Η Τεχνητή Διατροφή, επειδή είναι μια πολυσύνθετη θεραπεία, τα πρώτα χρόνια εφαρμογής της εχορηγείτο αποκλειστικά σε νοσηλευόμενους ασθενείς στο Νοσοκομείο. Σήμερα όμως, με την αποκτηθείσα γνώση και εμπειρία, χορηγείται εξίσου με ασφάλεια τόσο στο Νοσοκομείο όσο και στο σπίτι εφόσον η χορήγηση των θρεπτικών συστατικών και η παρακολούθηση του ασθενούς γίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα από ιατρονοσηλευτικό προσωπικό με γνώση του αντικειμένου, έτσι ώστε και ο ασθενής να διατρέφεται επαρκώς και οι τυχόν παρενέργειες ή οι επιπλοκές της θεραπείας να προλαμβάνονται και να αντιμετωπίζονται έγκαιρα.

Όπως προαναφέρθηκε, η βασική ένδειξη για χορήγηση Τεχνητής Διατροφής είναι η μερική ή πλήρης αδυναμία του ασθενούς να τραφεί από το στόμα με φυσική τροφή, ή να υπάρχουν ειδικές αντενδείξεις για χορήγηση φυσικής διατροφής. Παραδείγματα αποτελούν πλείστες νευρολογικές παθήσεις (π.χ. σοβαρά εγκεφαλικά επεισόδια, νόσος Parkinson προχωρημένου σταδίου κ.α.), ανεγχείρητα κακοήθη νεοπλάσματα του στόματος, του φάρυγγα και του οισοφάγου που προκαλούν απόφραξη, χρόνια εντερική απόφραξη, εκτεταμένες εντερικές εκτομές και σύνδρομα βραχέος εντέρου, καθώς επίσης και οι ασθενείς που νοσηλεύονται στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και είναι σε μηχανική υποστήριξη της αναπνοής.

Θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι, στους ασθενείς που δεν μπορούν να καταπιούν αλλά που το λοιπό γαστρεντερικό τους σύστημα είναι λειτουργικό και δεν υπάρχουν άλλες ειδικές αντενδείξεις για τη χρησιμοποίησή του, η Εντερική Διατροφή αποτελεί τη μέθοδο διατροφής πρώτης εκλογής. Προς τούτο, οι κλασσικοί ρινογαστρικοί σωλήνες Levin μπορούν μεν να χρησιμοποιηθούν για χορήγηση τροφής, αλλά μόνο για μικρό χρονικό διάστημα 7 έως 10 ημερών, διότι λόγω του υλικού κατασκευής τους (πλαστικοί, σκληροί σωλήνες) προκαλούν έντονη δυσφορία στον ασθενή καθώς και εξελκώσεις ή και νεκρώσεις σε κάθε σημείο της διαδρομής τους με αποτέλεσμα την εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών μετά από μακροχρόνια χρήση. Σήμερα, ο καλύτερος τρόπος χορήγησης Εντερικής Διατροφής μεγάλης χρονικής διάρκειας είναι η δημιουργία στομίας (γαστροστομίας ή εντερονηστιδοστομίας) με ειδικούς ατραυματικούς σωλήνες που επιτρέπουν την απευθείας χορήγηση των θρεπτικών συστατικών στο στομάχι ή στο έντερο αντίστοιχα, χωρίς να προκαλούν δυσφορία ή ποικίλες επιπλοκές στον ασθενή, ενώ το κόστος των θρεπτικών σκευασμάτων καλύπτεται εξ ολοκλήρου από τα ασφαλιστικά ταμεία. Τέλος, στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή ή αντενδείκνυται η Εντερική Διατροφή, η χορήγηση Ολικής Παρεντερικής Διατροφής από μεγάλης διαμέτρου κεντρική φλέβα αποτελεί τη μοναδική επιλογή είτε σε νοσηλευόμενους ασθενείς στο Νοσοκομείο είτε στο σπίτι, υπό την προϋπόθεση της τακτής ιατρονοσηλευτικής παρακολούθησης του ασθενούς.

Όπως γίνεται αντιληπτό, η Τεχνητή Διατροφή, Εντερική ή Παρεντερική, αποτελεί σωτήρια υποστηρικτική παρέμβαση στις περιπτώσεις που ενδείκνυται, διότι βελτιώνει σημαντικά την πρόγνωση πολλών, κυρίως χρονίως πασχόντων, ασθενών τόσο ως προς το προσδόκιμο επιβίωσης όσο και ως προς την ποιότητα ζωής τους.

Γνωρίστε τον Γιατρό